Czy wiesz, że wykazanie tzw. efektu zachęty może otworzyć drzwi do wsparcia finansowego dla Twojej firmy? Choć brzmi to niewiarygodnie, w rzeczywistości odpowiednia wiedza i narzędzia mogą przynieść Ci nieoczekiwane korzyści. Efekt zachęty to coś więcej niż tylko zwykła formalność.

Efekt zachęty jest jednym z ważniejszych elementów umożliwiających Ci skorzystanie z dofinansowania PFRON do wynagrodzeń osób z niepełnosprawnością.

Ale jak dokładnie go wykazać? Jak w pełni wykorzystać możliwości, jakie oferuje Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych? Z naszym przewodnikiem zyskasz pewność, że wszystkie formalności masz dopięte na ostatni guzik, a Twoja firma maksymalnie wykorzysta możliwości, jakie daje współpraca z PFRON. Przygotuj się na praktyczną lekcję, która może przynieść realne korzyści zarówno Twojej firmie, jak i pracownikom!

Czym jest efekt zachęty?

Efekt zachęty to pojęcie związane z działaniami przedsiębiorców korzystających z pomocy publicznej. Odnosi się do sytuacji, w których określone działania, skierowane do konkretnych grup lub zadań, nie zostałyby podjęte bez wsparcia finansowego. Regulacje w tym zakresie są jasno określone w wytycznych Komisji Europejskiej.

W kontekście zatrudniania osób z niepełnosprawnościami efekt zachęty podlega szczegółowej i obiektywnej ocenie. Musisz go wyliczyć jeszcze przed złożeniem wniosku i przedstawić w momencie ubiegania się o dofinansowanie wynagrodzeń z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Czym skutkuje efekt zachęty?

Zyskasz możliwość ubiegania się o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami, jeśli wykażesz efekt zachęty, korzystając z metody ilościowej, lub jakościowej.

Natomiast w sytuacji, gdy nie uda Ci się wykazać tego efektu, nie możesz uwzględnić danego pracownika w dokumentach — miesięcznej informacji INF-D-P. To skutkuje tym, że pomoc finansowa z PFRON nie przysługuje Ci, mimo że zatrudniony pracownik posiada orzeczenie o niepełnosprawności.

Przykład z życia wzięty
Wyobraź sobie, że zatrudniłeś pracownika 1 października 2024 roku, nie mając wiedzy o jego niepełnosprawności. Pracownik również nie poinformował Cię o posiadaniu orzeczenia. Zgłosiłeś więc go do ZUS jako osobę bez niepełnosprawności. Dopiero 1 grudnia 2024 roku pracownik przedstawił Ci dokumenty potwierdzające jego stopień niepełnosprawności. Mimo że od tego momentu pracownik nabywa prawa wynikające z orzeczenia, Ty jako pracodawca nie możesz wystąpić o dofinansowanie wynagrodzenia. Powód? Brak możliwości wykazania efektu zachęty – ani metodą ilościową, ani jakościową – ponieważ ta ocena powinna zostać przeprowadzona w momencie zatrudnienia lub przed złożeniem wniosku.

Jak przebiega wykazywanie efektu zachęty PFRON?

Przy ubieganiu się o dofinansowanie z PFRON masz obowiązek udowodnienia efektu zachęty. Możesz to zrobić jedną z dwóch metod: ilościową lub jakościową. Obie opcje służą wykazaniu, że zatrudnienie pracownika z niepełnosprawnością faktycznie wpływa na strukturę zatrudnienia w Twojej firmie.

Jak wykazać efekt zachęty metodą ilościową?

Metoda ilościowa skupia się na wzroście ogólnej liczby zatrudnionych w Twoim przedsiębiorstwie. Aby spełnić wymagania, zatrudnienie nowego pracownika z niepełnosprawnością musi spowodować zwiększenie liczby wszystkich Twoich pracowników w stosunku do średniego zatrudnienia z ostatnich 12 miesięcy.

Przykład
Pracodawca zatrudnił osobę z niepełnosprawnością 1 marca 2022 roku. Aby wykazać efekt zachęty ilościowo, liczba zatrudnionych w firmie w marcu 2023 roku musi być wyższa niż średnia zatrudnienia w okresie od marca 2021 do lutego 2022 roku.

Jak wykazać efekt zachęty metodą jakościową?

Jeśli nie możesz wykazać wzrostu zatrudnienia, skorzystaj z metody jakościowej. Musisz wtedy wskazać, że zatrudniłeś osobę z niepełnosprawnością na miejsce zwolnione wcześniej z określonych przyczyn, takich jak:

  • rozwiązanie umowy za porozumieniem stron,
  • wypowiedzenie umowy przez pracownika,
  • zakończenie umowy terminowej,
  • przejście pracownika na rentę z tytułu niezdolności do pracy,
  • zakończenie pracy określonej w umowie.

Metodę jakościową możesz również zastosować w przypadku zmniejszenia wymiaru etatu jakiegoś pracownika lub wygaśnięcia umowy o pracę. W takich sytuacjach zatrudnienie osoby z niepełnosprawnością rekompensuje powstałą lukę w strukturze zatrudnienia.

Kogo nie uwzględnia się przy ustalaniu efektu zachęty?

Przy obliczaniu efektu zachęty PFRON istotne jest, byś określił rzeczywisty stan zatrudnienia w swojej firmie. Jednak nie wszystkich pracowników powinieneś brać pod uwagę. Z wyliczeń wyłącz następujące grupy osób:

  • Praktykantów zatrudnionych na podstawie umowy o praktyce.
  • Studentów pracujących w ramach szkolenia zawodowego.
  • Osoby na urlopach związanych z rodzicielstwem.
  • Pracownicy na urlopach bezpłatnych.
  • Osoby pobierające świadczenie rehabilitacyjne.

Jakie dokumenty potwierdzają niepełnosprawność do wykazania efektu zachęty w miesiącu zatrudnienia pracownika?

Abyś mógł ubiegać się o dofinansowanie wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością w ramach pomocy publicznej, musi wykazać efekt zachęty w momencie zatrudnienia tej osoby. Kluczowym warunkiem jest, byś wiedział o niepełnosprawności kandydata w chwili rekrutacji lub najpóźniej w dniu podpisania umowy. Powinieneś wtedy dysponować jednym z dokumentów potwierdzających, iż ma status osoby niepełnosprawnej. Może to być:

  • Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
  • Decyzja o przyznaniu renty lub zagraniczne orzeczenie równoważne,
  • Oświadczenie pracownika o posiadaniu niepełnosprawności,
  • Oświadczenie pracodawcy o widocznej niepełnosprawności, np. gdy pracownik porusza się na wózku inwalidzkim.

Gdy fizycznie nie otrzymasz formalnego dokumentu w dniu podpisania umowy, nie wyklucza to możliwości ubiegania się o dofinansowanie w późniejszym terminie, gdy dokument zostanie Ci dostarczony.

Procedura ubiegania się o dofinansowanie w przypadku opóźnienia dokumentów

Jeżeli otrzymasz orzeczenie o niepełnosprawności pracownika w późniejszym terminie, możesz ubiegać się o dofinansowanie od miesiąca, w którym dokument został Ci dostarczony. Efekt zachęty musisz jednak obliczyć na miesiąc zatrudnienia pracownika.

Przykład
Zatrudniłeś pracownika 1 lipca 2023 r. i poinformował Cię, że posiada orzeczenie, którego nie może znaleźć. Dokument został Ci dostarczony dopiero 15 listopada 2024 r. Możesz więc ubiegać się o dofinansowanie wynagrodzenia od listopada 2024 r., ale efekt zachęty musisz obliczyć na lipiec 2024 r., czyli miesiąc zatrudnienia.

Przez jaki czas obowiązuje wykazany efekt zachęty?

Efekt zachęty wykazujesz tylko raz, w momencie podpisania umowy o pracę. Trwa on przez cały okres zatrudnienia osoby z niepełnosprawnością, o ile spełnione są określone warunki:

  1. wiesz o niepełnosprawności w chwili zatrudnienia.
  2. Wykazałeś efekt zachęty metodą ilościową lub jakościową w miesiącu zatrudnienia.
  3. dofinansowanie wynagrodzenia było uznane za niezbędne, byś podjął decyzję o zatrudnieniu.

Kiedy efekt zachęty wygasa?

Efekt zachęty przestaje obowiązywać w dwóch przypadkach:

  • Utraty ciągłości zatrudnienia. Jeśli ponownie zatrudnisz pracownika, efekt zachęty musisz wykazać od nowa w miesiącu ponownego podpisania umowy.
  • Utrata statusu osoby niepełnosprawnej. Pracownik musi Ci dostarczyć nowe orzeczenie po upływie ważności starego, aby efekt zachęty nadal obowiązywał.

Jak wypełnić wniosek WN-D, by wykazać efekt zachęty?

Podczas składania wniosku WN-D o dofinansowanie wynagrodzeń z PFRON musisz szczególnie zwrócić uwagę na poprawne uzupełnienie pozycji dotyczących efektu zachęty. Kluczowe są odpowiedzi w sekcjach związanych z działalnością gospodarczą i pomocą publiczną.

W pozycji 9 we wniosku WN-D określ, czy prowadzisz działalność gospodarczą. W miesięcznej informacji INF-D-P dotyczącej wynagrodzeń, zatrudnienia i stopnia niepełnosprawności potwierdź to w:

  • Poz. 46 – zaznacz, czy dofinansowanie stanowi pomoc publiczną (odpowiedź: „tak”).
  • Poz. 47 – odpowiedz na pytanie, czy prowadzisz działalność gospodarczą.
  • Poz. 48 – potwierdź wykazanie efektu zachęty (odpowiedź: „tak”).

Kluczowe informacje o efekcie zachęty

Efekt zachęty jest kluczowym elementem w procesie ubiegania się o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnością z PFRON. Pracodawcy prowadzący działalność gospodarczą muszą starannie obliczyć i wykazać ten efekt, stosując odpowiednią metodę — ilościową lub jakościową. Poprawne wypełnienie wniosku WN-D i informacji INF-D-P, a także świadomość obowiązujących zasad, to podstawa, abyś skutecznie korzystał z dostępnych form wsparcia dla pracodawców.

Pamiętaj, że pomoc finansowa może znacząco wpłynąć na rozwój Twojego przedsiębiorstwa i integrację osób z niepełnosprawnością na rynku pracy.

Źródła

Sprawdź inne porady

Zdjęcie Małgorzaty Gorczyca-Antosz, autorki artykułów na portalu.

W agencji pracy dla osób niepełnosprawnych "My Wspieramy" odpowiadam za komunikację internetową. Dbam o to, by każdy artykuł, poradnik czy analiza łączyły ekspercką wiedzę z przystępną formą przekazu.

Na bieżąco śledzę zmiany w ustawach, analizuję orzeczenia sądowe i interpretuję stanowiska organów kontrolnych. Przekładam skomplikowane regulacje prawne na praktyczne rozwiązania dla przedsiębiorców. Moim celem jest dostarczanie rzetelnej, praktycznej wiedzy, która pomoże przedsiębiorcom w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących rozliczeń z PFRON.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *