Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) to fundusz celowy, którego środki są przeznaczone na szeroko rozumianą rehabilitację niepełnosprawnych oraz wspieranie ich zatrudnienia. Obowiązek płacenia składek na PFRON dotyczy określonych grup pracodawców, a jego realizacja jest regulowana przepisami prawa, w tym Ustawą z 27 sierpnia 1997 r. o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej oraz Zatrudnianiu Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44 z późniejszymi zmianami).
Poniżej przedstawiam Ci szczegółowe informacje, kto płaci składkę na PFRON, oparte na analizie dostępnych źródeł, w tym oficjalnej strony PFRON, poradników dla przedsiębiorców oraz publikacji firm doradczych. Raport zawiera wszystkie istotne szczegóły.
Kto jest zobowiązany do płacenia składek na PFRON?
Zobowiązanie do opłacania składek na PFRON może być na Ciebie nałożone, jeśli jesteś pracodawcą, który spełnia następujące kryteria:
- Zatrudniasz co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.
- Nie osiągasz wymaganego poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, który wynosi:
– 6% dla większości pracodawców,
– 2% dla określonych instytucji, takich jak publiczne lub niepubliczne szkoły, uczelnie, przedszkola, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, interwencyjne ośrodki preadopcyjne, placówki resocjalizacyjne, żłobki oraz kluby dziecięce
Oprócz dużych pracodawców obowiązek płacenia składek dotyczy również:
- Zakładów Aktywności Zawodowej
Stanie się tak jeśli niewłaściwie wykorzystasz fundusz aktywności, nieterminowo przekażesz niewykorzystane środki, utracisz status zakładu aktywności oraz przy modernizacji, która nie została pokryta odpisami amortyzacyjnymi. - Zakładów Pracy Chronionej
Obowiązek wpłaty do PFRON obejmuje 40% ulgi w podatku dochodowym, 10% ulg w podatkach od nieruchomości, rolnych czy leśnych, a także w przypadku, kiedy niewłaściwie wykorzystasz fundusz rehabilitacyjny lub nieterminowo przekażesz środki. - Sprzedawców
W przypadku podania nieprawidłowych informacji dotyczących ulg VAT na towary lub usługi dla osób niepełnosprawnych, np. 5% za niezarejestrowane kwoty, 10% za nieterminowe informacje, 30% za brak zgodności lub trzykrotność różnicy w przypadku zawyżenia ulgi. - Pracodawców w przypadku braku dostosowania miejsca pracy
Obowiązek powstaje, jeśli pracodawca nie dostosuje stanowiska dla pracownika niepełnosprawnego po wypadku przy pracy. Z wpłaty zostaniesz zwolniony, kiedy pracownik naruszył przepisy BHP lub był pod wpływem substancji psychoaktywnych.
Kategorie pracodawców zobowiązanych do wpłat
Rodzaj pracodawcy ma znaczenie dla rodzaju dokumentów i sposobu obliczania składek. Każda z poniższych grup ma inne obowiązki wobec PFRON.
- Osoby fizyczne,
- Spółki,
- Jednostki budżetowe,
- Instytucje edukacyjne,
- Zakłady Pracy Chronionej,
- Zakłady Aktywności Zawodowej.
Tabela: Przegląd obowiązków i wyjątków
Kategoria | Obowiązek szczegółowy | Próg wpłat | Wyjątki |
Ogólni pracodawcy | Płacą, jeśli przy zatrudnieniu powyżej 25 pracowników, zatrudnienie osób niepełnosprawnych wynosi mniej 6% lub 2% | na 25 osób 6% lub 2% niepełnosprawnych | Zwolnieni, jeśli osiągają próg lub są organizacjami non-profit (hospicja, domy pomocy itp.). |
Zakłady Aktywności Zawodowej | Płacą za niewłaściwe wykorzystanie funduszu, nieterminowe transfery, utratę statusu, modernizację. | 100% zwrotu oraz 30% wpłaty z tych środków | – |
Zakłady Pracy Chronionej | Płacą 40% ulgi PIT, 10% ulg podatkowych, za niewłaściwe wykorzystanie funduszu rehabilitacyjnego. | 40%, 10% | Zachowują fundusz po utracie statusu, jeśli zatrudniają poniżej 15 osób i powyżej 25% niepełnosprawnych, |
Sprzedawcy | Płacą za nieprawidłowe info VAT: 5% za niezarejestrowane, 10% za nieterminowe, 30% za niezgodność, 3x różnica za zawyżenie. | 5%, 10%, 30%, 3x | – |
Pracodawcy (brak dostosowania) | Płacą, jeśli nie dostosują stanowiska dla pracownika po wypadku w pracy. | 15-krotnośc przeciętnego wynagrodzenia | Zwolnieni, jeśli pracownik naruszył BHP lub był pod wpływem substancji. |
Kto płaci składkę na PFRON, w pigułce
Składka na PFRON jest istotnym obowiązkiem dla wielu pracodawców w Polsce, szczególnie tych zatrudniających co najmniej 25 pracowników, którzy nie osiągają wymaganego poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Wskaźnik w zależności od typu firmy wynosi 6% lub 2%. Inne składki na PFRON obowiązują z tytułu przekroczeń ZAZ, ZPCH, sprzedawców i pracodawców pracowników po wypadku w pracy. Terminowość i prawidłowe raportowanie są kluczowe, a wszystkie procedury są dostępne online za pośrednictwem systemu e-PFRON2.
Źródła
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20240000044/T/D20240044L.pdf
- https://www.pfron.org.pl/pracodawcy/wplaty-obowiazkowe/
- https://www.pfron.org.pl/pracodawcy/wplaty-obowiazkowe/kogo-dotycza-wplaty/
- https://www.pfron.org.pl/pracodawcy/wplaty-obowiazkowe/rozliczenie-wplat/
- https://www.pfron.org.pl/pracodawcy/dofinansowanie-wynagrodzen/warunki-ubiegania-sie-o-dofinansowanie-do-wynagrodzen-pracownikow-niepelnosprawnych/
- https://www.sieradzka-pefron.pl/obowiazkowe-wplaty-na-panstwowy-fundusz-rehabilitacji-osob-niepelnosprawnych-w-okresie-od-1-12-2024-do-28-02-2025-wysokosc-wplat/
- https://www.pfron.org.pl/pracodawcy/wplaty-obowiazkowe/wysokosc-wplat
Sprawdź inne porady